Artemiso(-de-Chino)
Artemisia verlotiorum
Asteraceae Compositae
Autre noum : Artemiso(-di-fraire-Verlot).
Noms en français : Armoise de Chine, Armoise des frères Verlot.
Descripcioun :Aquesto artemiso que nous vèn de Chino èi devengudo mai coumuno que l'artemiso Artemisia vulgaris emé qunto èi poussible de s'engana que ié sèmblo proun. Pamens trachis en group au contro de la proumiero, si fueio d'en aut soun à divisioun entiero e sènton bon, alor que l'artemiso pudis ; en mai d'acò, si flour soun pu roujo. Coumpara emé l'artemiso.
Usanço :Lis Artemisia soun forço emplegado en Chino, mai sèmblo pulèu pèr annua que verlotiorum.
Port : Grando erbo
Taio : 60 à 250 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Asìo-Èst
Ref. sc. : Artemisia verlotiorum Lamotte, 1877
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786